Zaawansowane technicznie pomoce AAC

Zaawansowane technicznie pomoce AAC – przegląd nowoczesnych rozwiązań

Alternatywne i wspomagające metody komunikacji (AAC, z ang. Augmentative and Alternative Communication) to szeroka gama narzędzi i technologii umożliwiających osobom niemówiącym lub mającym trudności z mową skuteczne porozumiewanie się z otoczeniem. W ostatnich latach dynamiczny rozwój technologii sprawił, że pomoce AAC stały się niezwykle zaawansowane i coraz lepiej dostosowane do indywidualnych potrzeb użytkowników.

Czym są zaawansowane technologicznie pomoce AAC?

Zaawansowane technologicznie pomoce AAC, określane często jako rozwiązania high-tech, to urządzenia i oprogramowanie, które:

• umożliwiają przechowywanie, przetwarzanie i odtwarzanie komunikatów elektronicznych,

• pozwalają na generowanie mowy syntetycznej lub odtwarzanie nagranych fraz,

• wspomagają dostęp do urządzeń komputerowych (komputerów osobistych, tabletów itp.),

• oferują różnorodne interfejsy sterowania, np. dotykowe, wzrokowe (eyetracking), czy nawet sterowanie oddechem.

Najważniejszą cechą tych rozwiązań jest możliwość personalizacji – zarówno pod względem treści komunikatów, jak i sposobu obsługi urządzenia.

Przykłady zaawansowanych pomocy AAC

1. Urządzenia generujące mowę (GoTalk, TechTalk, TD i15)

To specjalistyczne komunikatory elektroniczne, które przekształcają wybrane przez użytkownika symbole, słowa lub litery w mowę syntetyczną lub odtwarzają nagrane komunikaty. Użytkownik może korzystać z gotowych fraz lub samodzielnie tworzyć nowe wypowiedzi. Przykładem są komunikatory z ekranem dotykowym, które umożliwiają wybór symboli i natychmiastowe odtworzenie komunikatu głosowego.

2. Eyetrackery (systemy śledzenia wzroku)

Eyetrackery pozwalają osobom z poważnymi ograniczeniami ruchowymi sterować komputerem lub komunikatorem za pomocą ruchu gałek ocznych. Dzięki temu możliwe jest wybieranie symboli, liter czy fraz na ekranie bez użycia rąk. Systemy te wymagają ćwiczeń i adaptacji, ale znacząco zwiększają samodzielność użytkowników.

3. Oprogramowanie komunikacyjne

Nowoczesne aplikacje i programy (np. C-eyeX, The Grid 3, Boardmaker 7) umożliwiają tworzenie spersonalizowanych tablic komunikacyjnych, naukę nowych słów, rozwijanie umiejętności językowych oraz prowadzenie treningów wzroku. Oprogramowanie pozwala również na analizę statystyk użytkowania i zdalne modelowanie komunikacji, co znacznie ułatwia indywidualizację wsparcia.

4. Interaktywne komunikatory

Komunikatory AAC pozwalają na nagrywanie i odtwarzanie wiadomości głosowych przypisanych do konkretnych symboli, zdjęć lub przedmiotów. Użytkownik może łatwo wybrać odpowiedni komunikat poprzez naciśnięcie wybranej kieszeni na powierzchni komunikatora, co jest szczególnie przydatne w codziennych sytuacjach i terapii logopedycznej.

5. Alternatywne interfejsy sterowania

Zaawansowane pomoce AAC coraz częściej wyposażone są w nietypowe interfejsy, takie jak sterowanie za pomocą wydechu (np. quha pufo), za pomocą ruchów głowy (np. Glassouse) czy dedykowane klawiatury dotykowe. Pozwala to na dopasowanie narzędzia do ograniczeń motorycznych użytkownika.

Zalety zaawansowanych technologicznie pomocy AAC

• Zwiększenie samodzielności – użytkownik może samodzielnie wyrażać swoje potrzeby, myśli i uczucia, co przekłada się na większą kontrolę nad własnym życiem.

• Personalizacja – możliwość dostosowania treści komunikatów, interfejsu i poziomu trudności do indywidualnych możliwości użytkownika.

• Wsparcie rozwoju poznawczego i społecznego – interaktywne narzędzia nie tylko wspomagają komunikację, ale także rozwijają umiejętności społeczne, językowe i motoryczne.

• Dostępność dla różnych grup wiekowych i rodzajów niepełnosprawności – od dzieci po osoby dorosłe z różnorodnymi zaburzeniami komunikacji.

Przykłady zaawansowanych technicznie pomocy AAC z oferty Harpo

Harpo oferuje szeroki wybór nowoczesnych rozwiązań AAC, które wspierają osoby z różnymi potrzebami komunikacyjnymi. Poniżej przedstawiam wybrane przykłady urządzeń i oprogramowania dostępnych w ich ofercie:

Komunikatory elektroniczne:

• GoTalk 4+ Lite Touch – prosty w obsłudze komunikator obsługujący do 20 komunikatów, umożliwiający inicjowanie rozmów, wyrażanie potrzeb czy udział w zajęciach edukacyjnych. Urządzenie jest lekkie i przenośne, idealne do codziennego użytku.

• GoTalk 20+ Lite Touch – bardziej zaawansowany model, pozwalający na zapisanie i odtwarzanie większej liczby komunikatów. Umożliwia użytkownikowi aktywny udział w życiu społecznym i edukacyjnym.

• Attainment Talker 24+ – komunikator z możliwością nagrania 24 komunikatów o łącznej długości 240 sekund, wyposażony w antypoślizgowe zakładki i wygodny do trzymania w rękach.

• Motion PAD – komunikator bezdotykowy, aktywowany ruchem dowolnego obiektu w zasięgu czujnika. Pozwala na nagranie jednej wiadomości do 10 sekund, idealny dla osób z bardzo ograniczonymi możliwościami ruchowymi.

• Clip Talker – kompaktowy komunikator, który można przypiąć do ubrania. Umożliwia szybkie i dyskretne przekazywanie krótkich komunikatów, wspiera autonomię i aktywność społeczną użytkownika.

Oprogramowanie wspomagające komunikację:

• Zaawansowane programy AAC instalowane na komputerach, tabletach i telefonach, wyposażone w bazy symboli, syntezatory mowy oraz różnorodne opcje dostępu (mysz, klawiatura, ekran dotykowy, przycisk, sterowanie wzrokiem). Pozwalają na tworzenie indywidualnych plansz edukacyjnych i zadaniowych, wspierając naukę czytania, pisania oraz rozwój kompetencji językowych.

Inne rozwiązania wspierające komunikację i rehabilitację:

• Dr Neuronowski – innowacyjne narzędzie terapeutyczne wspomagające rehabilitację dzieci i dorosłych z zaburzeniami mowy oraz innymi zaburzeniami poznawczymi. Składa się z modułów gier komputerowych rozwijających funkcje poznawcze, takie jak świadomość fonologiczna, pamięć czy rozumienie mowy.

• AfaSystem – zestaw programów komputerowych do rehabilitacji osób z afazją, podzielony na wersję dla terapeutów i pacjentów. Umożliwia ćwiczenie podstawowych funkcji językowych i jest wzbogacony o ilustracje oraz prezentacje dźwiękowe.

Harpo stale rozwija swoją ofertę, dostosowując ją do zmieniających się potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz najnowszych trendów w technologii wspomagającej komunikację. Wszystkie wymienione produkty można znaleźć w sklepie internetowym Harpo wraz ze szczegółowymi opisami i specyfikacjami technicznymi.

Podsumowanie

Zaawansowane technologicznie pomoce AAC stanowią przełom w komunikacji wspomagającej i alternatywnej. Dzięki nowoczesnym urządzeniom i oprogramowaniu osoby niemówiące lub z ograniczoną mową mogą aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym, edukacyjnym i zawodowym. Kluczowe jest indywidualne dopasowanie narzędzi do potrzeb użytkownika oraz ciągłe wsparcie w nauce ich obsługi.