Czy małej wielkości przedsiębiorstwo może realizować prace badawczo-rozwojowe (B+R) i wdrażać innowacje? Może, my jesteśmy tego najlepszym przykładem.
W historii działalności Harpo zrealizowanych zostało ponad 30 projektów, zarówno ze środków własnych, jak i środków europejskich i krajowych (współfinansowanych przez polskie ministerstwa lub ich agencje, Komisję Europejską itp.). Wspiera to znacząco działalność kreatywną i innowacyjną małych firm i pozwoliło Harpo opracować wiele nowych produktów, które dotyczyły rozwiązań dla osób z niepełnosprawnościami, dzieci, dorosłych czy osób starszych.
Dzięki tym projektom Harpo opracowało rozwiązania dla osób niewidomych i głęboko niepełnosprawnych, a także rozszerzyło sieć międzynarodowych kontaktów z partnerami zajmującymi się dystrybucją sprzętu czy realizującymi wspólne projekty B+R.
Ponadto, co dwie lub więcej głów, to nie jedna. Dlatego Harpo często podejmuje współpracę z ośrodkami naukowo-badawczymi, agencjami konsultingowymi, innymi firmami czy organizacjami non-profit, realizując wspólne przedsięwzięcia, których efekty wspierają edukację, zatrudnienie, funkcjonowanie, terapię czy rozrywkę osób ze szczególnymi potrzebami, w tym osób z niepełnosprawnościami, osób starszych itp.
Dzięki wspólnym działaniom z instytutami badawczymi powstały w Harpo nowatorskie programy terapeutyczne, np. „Innowacyjny program wspierający terapię mowy oraz terapię innych zaburzeń funkcjonowania poznawczego” – Dr Neuronowski®, opracowany w partnerstwie z Instytutem Biologii Doświadczalnej (IBD) im. M. Nenckiego PAN w Warszawie. To narzędzie terapeutyczne wspomaga rehabilitację dzieci i dorosłych z zaburzeniami mowy oraz innymi zaburzeniami poznawczymi w oparciu o metodę usprawniania zegara neuronalnego opracowaną przez zespół IBD PAN. Program Dr Neuronowski® przeznaczony jest dla specjalistów zajmujących się terapią funkcji językowych i innych funkcji poznawczych (pedagogów, neuropsychologów, logopedów, neurologopedów i lekarzy), a także dla indywidualnych odbiorców.

Ponadto, wspólnie z Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie Harpo stworzyło „Aplikację do wspomagania terapii dysfunkcji przedczołowych” – ExeSystem, czyli nowatorski program do wspomagania terapii dysfunkcji przedczołowych dla terapeutów, pacjentów i do celów edukacyjnych. W oparciu o rekomendacje ekspertów z dziedziny rehabilitacji neuropsychologicznej w programie stworzono ćwiczenia usprawniające wybrane umiejętności ważne w codziennym życiu, które angażują takie zdolności wykonawcze jak: uwaga, pamięć operacyjna, planowanie i podejmowanie decyzji, rozwiązywanie nowych problemów, rozumienie społecznego kontekstu zachowania czy strategie efektywnego uczenia się.

Bez wsparcia doświadczonych naukowców i klinicystów z partnerskich instytutów oraz wiedzy programistycznej i doświadczenia rynkowego Harpo takie programy nie powstałyby w pojedynkę.
Z kolei dzięki współpracy z agencjami konsultingowymi i projektantami wzornictwa powstały nasze ostatnie produkty brajlowskie jak maszyna Mountbatten Brailler Tutor czy notatnik BraillePen24. Wspólnie z agencją Metaphor z Poznania weszliśmy w proces iteracyjnego tworzenia tych rozwiązań brajlowskich, zapraszając do współpracy osoby niewidome i słabowidzące, które w różnych etapach tworzenia tych urządzeń wyrażały swoje opinie, potrzeby i oczekiwania wobec takich produktów, a także testowały je w różnych stopniach zaawansowania prototypów. Dzięki takiemu podejściu udało się wspólnie z projektantami opracować te nowoczesne, niestygmatyzujące użytkowników produkty, które odbiegały designem od dotychczasowych urządzeń brajlowskich. Najpierw jednak, na podstawie otrzymanych informacji od użytkowników i dotychczasowych doświadczeń firmy Harpo, opracowano szkice koncepcyjne i projekty rozwiązań. Następnie tworzono pierwsze niefunkcjonalne prototypy w technologii wydruków 3D, a docelowo prototypy urządzeń z materiałów zbliżonych do docelowych, poddawane iteracyjnej ocenie użytkowników. Dzięki otrzymanym uwagom wprowadzane były poprawki i usprawnienia, aż wreszcie opracowano finalny wygląd urządzeń. Niemniej jednak dla osób niewidomych i słabowidzących najważniejsza jest funkcjonalność urządzeń, więc równolegle prowadzone były prace nad oprogramowaniem, aspektami mechanicznymi i elektronicznymi, które rozwijane są do dziś. W samym projekcie dotyczącym opracowania notatnika BraillePen24 zrealizowano 26 cykli projektowych, podczas których odbywały się spotkania zespołu i warsztaty, również z użytkownikami. Dzięki interdyscyplinarnemu podejściu oraz włączeniu w proces projektowy osób z różnych specjalizacji w organizacji, a także zewnętrznych ekspertów, projektantów wzornictwa oraz użytkowników końcowych, udało się przełamać bariery dotyczące oczekiwań zaangażowanych osób oraz połączyć ich potrzeby tak, aby docelowo rozwinąć i wdrożyć te produkty na rynek.

Harpo bierze również aktywny udział w projektach B+R realizowanych w międzynarodowych konsorcjach. Z ostatnio realizowanych tylko warto wymienić takie projekty, które zakończyły się sukcesem badawczym, jak:
-
SUITCEYES (w ramach programu Horyzont 2020), który dotyczył opracowania interfejsu opartego o inteligentną odzież, który zapewnia nowe możliwości komunikacji dla osób głuchoniewidomych. Projekt był realizowany w latach 2018-2021.
-
INSENSION (w ramach programu Horyzont 2020), który dotyczył opracowania platformy wspomagającej komunikację osób z poważnymi i sprzężonymi trudnościami w uczeniu się. Projekt był realizowany w latach 2018-2021.
-
GUIDed (w ramach programu AAL Call 2019), który dotyczył opracowania platformy i aplikacji mobilnej z 5 usługami wspomagającymi funkcjonowanie i interakcji społeczne osób starszych. Projekt był realizowany w latach 2020-2022.
-
eSticky (w ramach programu AAL Call 2019), który dotyczył opracowania elektronicznych wyświetlaczy z przypomnieniami dla osób z problemami z pamięcią. Projekt był realizowany w latach 2020-2023.
-
AURA-Care (w ramach programu Eureka Eurostars 3 2021), który dotyczył opracowania platformy z trzema modułami do komunikacji AR, szkoleń VR i strumieniowego przesyłania danych w opiece zdrowotnej dla personelu medycznego, opiekuńczego i starszych pacjentów. Projekt był realizowany w latach 2022-2025.
W tych projektach Harpo często pełni rolę techniczną, opracowując z partnerami nowe platformy czy aplikacje i/lub partnera angażującego użytkowników końcowych w testy opracowywanych systemów, dowodząc etapom walidacji w warunkach laboratoryjnych i rzeczywistego użytkowania. Ponadto, z racji swojej pozycji rynkowej i doświadczenia Harpo pełni często rolę lidera czy partnera ds. rozpowszechniania i wykorzystywania wyników projektów w trakcie i po ich zakończeniu.
Podczas wyżej wymienionych, jak i wcześniej realizowanych projektów, powstało wiele pomysłów, nowych inicjatyw, a także przyjaźni, które skutkują długoterminowymi kontaktami i realizacją nowych wspólnych przedsięwzięć. Dzięki temu nasza firma w dalszym ciągu jest zapraszana do współpracy i opiniowania nowych inicjatyw. Część z nich, w trakcie przygotowywania niniejszego artykułu, jest w procesie oceny przez zewnętrznych ekspertów Komisji Europejskiej i oczekuje na wyniki ewaluacji.

Nie samymi dofinansowaniami jednak Harpo żyje. Realizujemy również projekty wewnętrzne, realizowane ze środków własnych i w obrębie naszego zespołu B+R, jak np. dotyczące opracowania nowej wersji urządzenia Auto-Lektor24. Jest to nowoczesne urządzenie w nowej szacie graficznej, zaprojektowane z myślą o osobach niewidomych, niedowidzących oraz wszystkich, którzy cenią sobie wygodę odsłuchu tekstu. Przekształca ono drukowany tekst na naturalnie brzmiącą mowę, umożliwiając użytkownikom łatwy dostęp do treści obszernych książek, innych dokumentów czy zawartości cyfrowych. Zaletą, oprócz nowego wyglądu, jest również rozszerzona funkcjonalność o funkcje multimedialne, jak radio internetowe, kanały RSS, możliwość wyszukiwania haseł w Wikipedii i Wikisłowniku, podcasty, audiobooki, odtwarzacz audio, wielojęzyczna synteza mowy czy możliwość wyboru preferowanego głosu spośród dostępnych w urządzeniu. Nowy Auto-Lektor24 jest już w ofercie sprzedażowej Harpo.
Za prospołeczną działalność i opracowane produkty firma Harpo otrzymała w historii swej działalności wiele nagród i wyróżnień (Nasze laury). Z ostatnich tylko warto wymienić dwa Złote Laury Innowacyjności, otrzymane z ramienia Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT w Warszawie, najpierw za notatnik brajlowski BraillePen 14, a w kolejnych latach za maszynę brajlowską Mountbatten Brailler Tutor. Harpo było również laureatem konkursu Dobry Wzór 2021 aż w trzech kategoriach: Wzór Roku dla Integracji 2021 (nagroda główna), Nowe Technologie (jeden z dwóch zwycięzców) oraz Wzór Roku dla Kultury 2021 (wyróżnienie). Autorski Mountbatten Brailler Tutor otrzymał również wyróżnienie Must have 2022 w plebiscycie Łódź Design Festival na najlepsze polskie produkty oraz nagrodę Marszałka Województwa Wielkopolskiego „Wielkopolska dla Planety 2030” (edycja 2024) w kategorii „Biznes”. Z kolei ostatnio opracowany notatnik brajlowski BraillePen24 zdobył wyróżnienie w plebiscycie Must have 2024 organizowanym przez Łódź Design Festival, II. nagrodę w konkursie SWITCH into universal design organizowanym przez Fundację INTEGRACJA i Stowarzyszenie Projektowe STFP oraz prestiżową nagrodę IF Design Award 2025.

Jak na małą firmę, z pewnymi ograniczeniami dotyczącymi zasobów i finansów, udało nam się sporo osiągnąć! Myślimy już o nowych innowacjach i projektach B+R.
Przygotowała: dr Joanna Starosta-Sztuczka